Senior citizens आगामी आर्थिक वर्ष 2025-26 हे ज्येष्ठ नागरिकांसाठी खरोखरच आनंदाचे ठरणार आहे. केंद्र सरकारने अर्थसंकल्प 2025 मध्ये 60 वर्षांवरील लोकांसाठी अनेक महत्त्वपूर्ण कर सवलती जाहीर केल्या आहेत, ज्यामुळे त्यांच्या आर्थिक जीवनात मोठा फरक पडणार आहे. 🏆 या नवीन नियमांमुळे वृद्धांना त्यांच्या उत्पन्नावर कमी कर भरावा लागेल आणि त्यांच्या हातात जास्त पैसा शिल्लक राहील. ही बातमी खरोखरच दिलासादायक आहे, विशेषतः महागाईच्या वाढत्या काळात. 📈
व्याज उत्पन्नावरील टीडीएस मर्यादेत दुप्पट वाढ
ज्येष्ठ नागरिकांसाठी सर्वात मोठा फायदा म्हणजे व्याज उत्पन्नावरील टीडीएस (स्रोतावर कर कपात) मर्यादेत केलेली लक्षणीय वाढ. हा बदल 1 एप्रिल 2025 पासून अंमलात येणार आहे, जो सर्व 60 वर्षे किंवा त्याहून अधिक वयाच्या ज्येष्ठ नागरिकांना लाभ देईल. 🗓️
काय आहे हा बदल?
- व्याज उत्पन्नावरील TDS मर्यादा ₹50,000 वरून दुप्पट वाढवून ₹1,00,000 करण्यात आली आहे
- यामुळे बँक एफडी, पोस्ट ऑफिस ठेवी आणि सहकारी बँक ठेवींवर मिळणाऱ्या ₹1 लाखांपर्यंतच्या व्याजावर कोणताही टीडीएस कापला जाणार नाही
- ज्येष्ठ नागरिकांच्या खिशात अधिक पैसे राहतील आणि त्यांना कर परताव्यासाठी प्रतीक्षा करावी लागणार नाही
ही सवलत ज्येष्ठ नागरिकांसाठी फार महत्त्वाची आहे, कारण त्यांच्यापैकी अनेकांचे प्रमुख उत्पन्न स्रोत म्हणजे त्यांच्या बचतीवरील व्याज. बँक ठेवींवर व्याज दर आता वाढत असताना, ही सवलत त्यांच्या आर्थिक स्थितीला आणखी बळकटी देईल. 🏦
भाड्याच्या उत्पन्नावर टीडीएसमध्ये मोठी सवलत
सरकारने भाड्याच्या उत्पन्नावर देखील ज्येष्ठ नागरिकांना मोठा दिलासा दिला आहे. अनेक वृद्ध त्यांच्या मालमत्ता भाड्याने देऊन उत्पन्न मिळवतात. त्यांच्यासाठी नवीन नियम खूप फायदेशीर ठरतील.
काय आहे हा बदल?
- भाड्याच्या उत्पन्नावरील TDS मर्यादा वार्षिक ₹2.40 लाखांवरून वार्षिक ₹6 लाख करण्यात आली आहे
- यामुळे दरमहा ₹50,000 पर्यंतच्या भाड्यावर कोणताही TDS कापला जाणार नाही
- भाड्याचे उत्पन्न मिळवणाऱ्या वृद्धांना यामुळे मोठा आर्थिक दिलासा मिळणार आहे
या सवलतीमुळे भाड्यापासून मिळणारे उत्पन्न असलेल्या ज्येष्ठ नागरिकांच्या हातात अधिक रक्कम येईल आणि त्यांचे टॅक्स रिटर्न भरणे सोपे होईल. उदाहरणार्थ, जर एखाद्या ज्येष्ठ नागरिकाला दरमहा ₹45,000 भाडे मिळत असेल, तर त्याला आता TDS कपातीची चिंता करावी लागणार नाही. 📝
NSS खात्यातून पैसे काढण्यावर कर सूट
राष्ट्रीय बचत योजना (NSS) खातेधारकांसाठी देखील एक अत्यंत चांगली बातमी आहे. यापूर्वी NSS खात्यातून काढलेल्या रकमेवर कर लागत होता, परंतु 29 ऑगस्ट 2024 नंतर झालेल्या बदलानुसार, आता या खात्यातून काढलेले पैसे पूर्णपणे करमुक्त असतील.
काय आहे हा बदल?
- 29 ऑगस्ट 2024 नंतर NSS खात्यातून काढलेले पैसे पूर्णपणे करमुक्त असतील
- यापूर्वी ही सूट खातेदाराच्या मृत्यूवरच मिळत होती
- आता ज्येष्ठ नागरिकांना त्यांच्या NSS खात्यातून पैसे काढणे अधिक फायदेशीर होईल
ही सवलत विशेषतः त्या ज्येष्ठ नागरिकांसाठी महत्त्वाची आहे ज्यांनी वर्षानुवर्षे NSS खात्यात बचत केली आहे. आता ते या बचतीचा वापर करमुक्त स्वरूपात करू शकतील, जे त्यांचे निवृत्तीचे जीवन अधिक सुखकर बनवेल. 👵🏻👴🏻
बँक एफडी आणि इतर ठेवींवर व्याज लाभ
ज्येष्ठ नागरिकांसाठी बँक मुदत ठेवी (FD) आणि इतर ठेव योजनांवर मिळणाऱ्या व्याजावर देखील महत्त्वपूर्ण सवलती देण्यात आल्या आहेत. 💳
काय आहेत हे लाभ?
- बँक एफडीवर ₹1 लाखांपर्यंतच्या व्याजावर कोणताही TDS कापला जाणार नाही
- पोस्ट ऑफिस डिपॉझिट योजनांवर ₹1 लाखांपर्यंतचे व्याज देखील TDS मुक्त असेल
- सहकारी बँकांच्या ठेव योजनांवरही हाच लाभ मिळेल
- यामुळे ज्येष्ठ नागरिकांना त्यांच्या बचतीवर जास्त परतावा मिळेल
या सवलतींमुळे ज्येष्ठ नागरिक त्यांच्या बचतीचे व्यवस्थापन अधिक कार्यक्षमतेने करू शकतील आणि त्यांचे उत्पन्न वाढवू शकतील. विशेषतः जे ज्येष्ठ नागरिक विविध बँक ठेवींवर अवलंबून आहेत, त्यांना या सवलतींचा मोठा फायदा होईल. 📈
ज्येष्ठ नागरिकांसाठी इतर महत्त्वाचे फायदे
नवीन अर्थसंकल्पात ज्येष्ठ नागरिकांसाठी वरील प्रमुख सवलतींव्यतिरिक्त इतरही काही महत्त्वाचे फायदे आहेत:
- वैद्यकीय विमा प्रीमियमवर अधिक कर सवलत: ज्येष्ठ नागरिकांसाठी वैद्यकीय विमा प्रीमियम भरण्यावर मिळणारी कर सवलत वाढवण्यात आली आहे, जी त्यांच्या आरोग्य खर्चांवर चांगला परिणाम करेल. 🏥
- वरिष्ठ नागरिक बचत योजनेवर अधिक व्याज दर: वरिष्ठ नागरिक बचत योजनेवर (SCSS) मिळणाऱ्या व्याज दरात वाढ करण्यात आली आहे, जे त्यांच्या बचतीवरील परतावा वाढवेल.
- आरोग्य सेवांवर सवलती: ज्येष्ठ नागरिकांसाठी विविध आरोग्य सेवा आणि तपासण्यांवर करसवलत देण्यात आली आहे. 🩺
- डिजिटल पेमेंट सुविधांमध्ये वाढ: ज्येष्ठ नागरिकांना डिजिटल पेमेंट सुविधा वापरण्यासाठी प्रोत्साहन देण्यात येत आहे, जेणेकरून त्यांचे आर्थिक व्यवहार सुलभ होतील. 📱
ज्येष्ठ नागरिकांसाठी व्यावहारिक सल्ला
या नवीन कर सवलतींचा पूर्ण लाभ घेण्यासाठी ज्येष्ठ नागरिकांनी काही महत्त्वाचे मुद्दे लक्षात ठेवले पाहिजेत:
- फॉर्म 15H भरणे महत्त्वाचे: ₹1 लाख पर्यंतच्या व्याज उत्पन्नावर TDS कपात टाळण्यासाठी बँकेत फॉर्म 15H भरणे आवश्यक आहे.
- पॅन कार्ड लिंक करणे: सर्व आर्थिक व्यवहारांसाठी आपले पॅन कार्ड आधार कार्डशी लिंक करणे महत्त्वाचे आहे. 🔗
- नियमित आयकर रिटर्न दाखल करणे: जरी TDS कपात झाली नसली तरीही, योग्य आयकर रिटर्न दाखल करणे आवश्यक आहे. 📃
- वित्तीय सल्लागार संपर्क: अधिक माहितीसाठी आणि वैयक्तिक आर्थिक सल्ल्यासाठी योग्य वित्तीय सल्लागाराचा संपर्क साधावा.
सारांश: सुवर्ण काळ ज्येष्ठ नागरिकांसाठी
आर्थिक वर्ष 2025-26 मध्ये केंद्र सरकारने ज्येष्ठ नागरिकांसाठी जाहीर केलेल्या या कर सवलती खरोखरच स्वागतार्ह आहेत. या सवलतींमुळे 60 वर्षांवरील लोकांना त्यांच्या वार्धक्याचे दिवस अधिक सुखकर आणि आर्थिकदृष्ट्या स्थिर बनवण्यास मदत होईल. व्याज उत्पन्न, भाडे उत्पन्न आणि NSS ठेवींवरील कर सवलतींमुळे त्यांचे उत्पन्न वाढेल आणि जीवनमान सुधारेल.
ज्येष्ठ नागरिकांनी या सवलतींचा योग्य तो फायदा घेऊन आपल्या आर्थिक जीवनाला एक नवीन दिशा द्यावी. आपल्या जीवनभर केलेल्या कष्टाची फळे आता अधिक सुखकर रीतीने उपभोगण्याची ही संधी आहे. आर्थिक चिंतामुक्त वार्धक्य हेच सरकारच्या या सवलतींमागील प्रमुख उद्दिष्ट आहे