E Mudra Loan Scheme भारतात बेरोजगारी हा एक गंभीर प्रश्न आहे, विशेषतः ग्रामीण आणि निमशहरी भागात. या समस्येवर उपाय म्हणून भारत सरकारने ‘प्रधानमंत्री मुद्रा योजना’ (PMMY) सुरू केली आहे. या योजनेद्वारे लघु उद्योजकांना व्यवसाय सुरू करण्यासाठी आर्थिक सहाय्य दिले जाते. या लेखात आपण ई-मुद्रा लोन विषयी सविस्तर माहिती जाणून घेणार आहोत, जेणेकरून तुम्हालाही या योजनेचा लाभ घेता येईल.
ई-मुद्रा लोन म्हणजे काय?
ई-मुद्रा लोन हा प्रधानमंत्री मुद्रा योजनेचा (PMMY) एक महत्त्वपूर्ण भाग आहे. मुद्रा म्हणजे “मायक्रो युनिट्स डेव्हलपमेंट अँड रिफायनान्स एजन्सी” (Micro Units Development & Refinance Agency). या योजनेचे मुख्य उद्दिष्ट लघु उद्योग व्यवसाय सुरू करण्यासाठी तरुणांना आर्थिक सहाय्य देणे हे आहे. ई-मुद्रा लोन म्हणजे या मुद्रा लोनसाठी ऑनलाईन पद्धतीने अर्ज करणे.
ई-मुद्रा लोनची वैशिष्ट्ये
- ऑनलाईन अर्ज: घराबाहेर न पडता, इंटरनेटच्या माध्यमातून अर्ज करता येतो.
- कमी कागदपत्रे: परंपरागत कर्जांच्या तुलनेत कमी कागदपत्रे लागतात.
- जलद मंजुरी: पात्रता निकष पूर्ण करणाऱ्या अर्जदारांना लवकर कर्जमंजुरी मिळते.
- कमी व्याजदर: इतर व्यावसायिक कर्जांच्या तुलनेत कमी व्याजदर आकारले जातात.
- कोणतेही शुल्क नाही: या योजनेत कोणतेही प्रक्रिया शुल्क आकारले जात नाही.
मुद्रा लोनचे प्रकार
प्रधानमंत्री मुद्रा योजनेअंतर्गत तीन प्रकारची कर्जे उपलब्ध आहेत:
Also Read:
क्या पर्सनल लोन नहीं भरने जाना पड़ सकता है जेल, लोन लेने वालों के लिए जरूरी नियम Personal Loan Rule
1. शिशु
- कर्ज रक्कम: ५०,००० रुपयांपर्यंत
- नवीन व्यवसाय सुरू करण्यासाठी किंवा अगदी लहान व्यवसायांसाठी उपयुक्त
- सर्वात जलद मंजुरी मिळते
- ऑनलाईन अर्ज केल्यावर तात्काळ मंजुरी मिळू शकते
2. किशोर
- कर्ज रक्कम: ५०,००० ते ५ लाख रुपयांपर्यंत
- मध्यम आकाराच्या व्यवसायांसाठी उपयुक्त
- अधिक तपशीलवार तपासणी केली जाते
3. तरुण
- कर्ज रक्कम: ५ लाख ते १० लाख रुपयांपर्यंत
- मोठ्या प्रमाणावरील उद्योगांसाठी उपयुक्त
- व्यवसाय योजना आणि तपशीलवार दस्तऐवज आवश्यक
ई-मुद्रा लोनसाठी पात्रता
ई-मुद्रा लोनसाठी अर्ज करण्यापूर्वी खालील पात्रता निकष पूर्ण करणे आवश्यक आहे:
- भारतीय नागरिक असावा
- वय १८ ते ६५ वर्षे असावे
- सहा महिन्यांपेक्षा जास्त कालावधीचा बँक खातेदार असावा (SBI बँकेच्या बाबतीत)
- आधार कार्ड बँक खात्याशी जोडलेले असावे
- लघु किंवा सूक्ष्म उद्योग व्यवसाय सुरू करण्याची इच्छा असावी
कोण कोण अर्ज करू शकते?
खालील व्यवसायांसाठी मुद्रा लोन घेता येऊ शकते:
- फळे आणि भाजीपाला विक्रेते
- दुग्ध उत्पादक व्यावसायिक
- कुक्कुटपालन व्यावसायिक
- मत्स्यपालन व्यवसाय करणारे
- लघु उद्योग व्यवसाय मालक
- हस्तकला उत्पादक
- शेतीविषयक उपक्रमांसाठी दुकाने चालवणारे
- लघु उत्पादन युनिट चालवणारे
ई-मुद्रा लोनसाठी आवश्यक कागदपत्रे
मुद्रा लोनसाठी खालील कागदपत्रे आवश्यक आहेत:
- ओळख पुरावा: आधार कार्ड, पॅन कार्ड, मतदान ओळखपत्र किंवा पासपोर्ट
- पत्त्याचा पुरावा: आधार कार्ड, वीज बिल, पाणी बिल, टेलिफोन बिल किंवा राशन कार्ड
- बँक खात्याचे तपशील: पासबुक किंवा बँक स्टेटमेंट
- व्यवसाय नोंदणी प्रमाणपत्र: उदा. शॉप ॲक्ट नोंदणी, उद्योग आधार, GSTN इत्यादी
- व्यवसाय योजना: प्रस्तावित व्यवसायाची सविस्तर माहिती
- जात प्रमाणपत्र: लागू असल्यास
ई-मुद्रा लोनसाठी ऑनलाईन अर्ज करण्याची प्रक्रिया
SBI बँकेमार्फत ई-मुद्रा लोनसाठी ऑनलाईन अर्ज करण्याची प्रक्रिया खालीलप्रमाणे आहे:
- SBI च्या अधिकृत वेबसाईटवर जा
- ‘लोन’ विभागावर क्लिक करा
- ‘मुद्रा लोन’ पर्याय निवडा
- आवश्यक माहिती भरा
- आवश्यक कागदपत्रे अपलोड करा
- अर्ज सबमिट करा
लक्षात ठेवा, ऑनलाईन अर्ज केल्यास बँकेच्या नियमानुसार फक्त ५० हजार रुपयांपर्यंतचे कर्ज (शिशु श्रेणी) मिळू शकते. याहून अधिक रकमेसाठी बँक शाखेत जाऊन अर्ज करावा लागतो.
मुद्रा लोन देणाऱ्या बँका
भारतातील अनेक बँका मुद्रा लोन देतात. त्यांची यादी खालीलप्रमाणे आहे:
Also Read:
शेतकरी ओळखपत्र साठी नोंदणी करा आणि घरबसल्या मिळवा या सुविधा मोफत Register for Farmer Identity Card
- स्टेट बँक ऑफ इंडिया (SBI)
- पंजाब नॅशनल बँक (PNB)
- बँक ऑफ बडोदा (BOB)
- बँक ऑफ महाराष्ट्र
- केनरा बँक
- सेंट्रल बँक ऑफ इंडिया
- आयसीआयसीआय बँक
- एचडीएफसी बँक
- एक्सिस बँक
- फेडरल बँक
- आयडीबीआय बँक
- यूनियन बँक ऑफ इंडिया
मुद्रा लोनचे फायदे
मुद्रा लोनमुळे खालील फायदे होतात:
- स्वयंरोजगाराची संधी: तरुणांना स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्याची संधी मिळते.
- कमी व्याजदर: इतर व्यावसायिक कर्जांच्या तुलनेत कमी व्याजदर.
- कोणतेही शुल्क नाही: प्रक्रिया शुल्क, प्री-पेमेंट पेनल्टी किंवा इतर कोणतेही शुल्क नाही.
- लवचिक परतफेड कालावधी: कर्जाचा कालावधी जास्तीत जास्त ५ वर्षे असतो.
- तारण गरज नाही: छोट्या रकमेच्या कर्जासाठी कोणतेही तारण ठेवण्याची गरज नाही.
- ग्रामीण विकास: ग्रामीण भागात लघु उद्योगांना चालना मिळते.
- रोजगार निर्मिती: नवीन व्यवसाय सुरू झाल्याने रोजगाराच्या संधी वाढतात.
मुद्रा लोन अर्ज सादर करण्यापूर्वी लक्षात ठेवण्याच्या गोष्टी
- व्यवसाय योजना स्पष्ट आणि तपशीलवार असावी
- सर्व आवश्यक कागदपत्रे तयार ठेवा
- तुमच्या क्रेडिट स्कोअरची माहिती घ्या (CIBIL स्कोअर)
- कर्जाची रक्कम तुमच्या व्यवसायाच्या गरजेनुसार असावी
- कर्ज परतफेडीची क्षमता विचारात घ्या
ई-मुद्रा लोन हे भारतीय तरुणांसाठी स्वयंरोजगाराचे द्वार उघडणारी योजना आहे. या योजनेमुळे आर्थिक अडचणींमुळे व्यवसाय सुरू करू न शकणाऱ्या तरुणांना मोठी संधी मिळाली आहे. तुम्हीही जर स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्याचा विचार करत असाल तर मुद्रा लोनचा लाभ नक्की घ्या.
वरील माहितीनुसार, पात्रता तपासून, आवश्यक कागदपत्रे जमा करून, तुम्ही ऑनलाईन किंवा बँक शाखेत जाऊन मुद्रा लोनसाठी अर्ज करू शकता. भारत सरकारची ही योजना तुमच्या स्वप्नांना पंख देण्यास नक्कीच मदत करेल.
नियमितपणे सरकारी योजनांची माहिती मिळवण्यासाठी सरकारच्या अधिकृत वेबसाईट्स, बँकांच्या वेबसाईट्स आणि विश्वसनीय माहिती स्रोतांना भेट द्या. स्वयंरोजगाराच्या दिशेने पाऊल टाकून आर्थिक स्वावलंबनाच्या दिशेने वाटचाल करा!