Electricity Rates Reduced महाराष्ट्रातील सर्व वीज ग्राहकांसाठी १ एप्रिल २०२५ पासून नवीन वीज दर लागू होणार आहेत. राज्य वीज नियामक आयोगाने महावितरण, अदानी, टाटा आणि बेस्ट या कंपन्यांच्या प्रस्तावांना अंतिम मंजुरी दिली आहे. या निर्णयामुळे राज्यातील घरगुती, औद्योगिक आणि व्यावसायिक ग्राहकांना मोठ्या प्रमाणात फायदा होणार आहे.
नव्या दरांनुसार, महावितरणच्या ग्राहकांना १०%, अदानी कंपनीच्या ग्राहकांना १०%, टाटा वीज कंपनीच्या ग्राहकांना १८% आणि बेस्टच्या ग्राहकांना ९.२% इतकी सवलत मिळणार आहे. विशेष म्हणजे, स्मार्ट टाईम ऑफ डे (TOD) मीटर बसवलेल्या ग्राहकांना विशिष्ट वेळेत वीज वापरल्यावर अतिरिक्त सवलतीचा लाभ मिळणार आहे.
स्मार्ट मीटर आणि वेळेनुसार वीज दर
महाराष्ट्र सरकारने कृषी ग्राहक वगळता इतर सर्व ग्राहकांसाठी टप्प्याटप्प्याने स्मार्ट टाईम ऑफ डे (TOD) मीटर बसविण्याची योजना जाहीर केली आहे. या योजनेअंतर्गत औद्योगिक आणि व्यावसायिक ग्राहकांना प्राधान्य देण्यात येणार आहे.
Also Read:
मागेल त्या शेतकऱ्यांना मिळणार सौर कृषी पंपासाठी 8 लाख 50 हजार रुपये solar agricultural pumps
स्मार्ट मीटर बसवलेल्या ग्राहकांना दिवसाच्या वेळेनुसार खालीलप्रमाणे वीज दरात बदल होणार आहेत:
- सकाळी ९ ते संध्याकाळी ५ आणि रात्री १२ ते सकाळी ६: या कालावधीत वीज वापरणाऱ्या ग्राहकांना नियमित दरापेक्षा ३०% सवलत मिळेल.
- संध्याकाळी ५ ते रात्री १०: या काळात वीज वापरासाठी २०% जादा शुल्क आकारले जाईल.
या वेळेनुसार दरांमुळे ग्राहकांना त्यांच्या वीज वापराचे नियोजन करण्यास प्रोत्साहन मिळणार आहे. ग्राहक जर स्मार्टपणे वीज वापराचे नियोजन करतील, तर १० ते ३०% पर्यंत वीज बिलात बचत करू शकतील.
घरगुती ग्राहकांसाठी नवीन वीज दर
घरगुती ग्राहकांसाठी वीज दरांमध्ये मोठा बदल करण्यात आला आहे. नवीन दर खालीलप्रमाणे असतील:
| वीज वापर (युनिट) | सध्याचे दर (रु./युनिट) | नवीन दर (रु./युनिट) |
|---|---|---|
| ० ते १०० | ४.७१ | ४.४५ |
| १०१ ते ३०० | १०.२९ | ९.६४ |
| ३०१ ते ५०० | १४.५५ | १२.८३ |
| ५०० पेक्षा जास्त | १६.७४ | १४.३३ |
या नवीन दरांमुळे घरगुती ग्राहकांच्या वीज बिलात सरासरी १० ते १२% कपात होणार आहे. विशेष म्हणजे, पुढील पाच वर्षांत ही कपात आणखी वाढून २४% पर्यंत जाऊ शकते.
सौर ऊर्जा आणि PM सूर्यघर योजना
महाराष्ट्रात PM सूर्यघर योजनेअंतर्गत घरांच्या छतावर सौर पॅनल बसविण्याच्या प्रकल्पांना विशेष प्रोत्साहन देण्यात येत आहे. या योजनेचा लाभ घेणाऱ्या ग्राहकांना अतिरिक्त विजेच्या बिलाचा भार कमी करण्यासाठी विशेष सवलत मिळणार आहे.
महत्त्वाची बाब म्हणजे, छतावरील सौर ऊर्जा प्रकल्प असलेल्या घरगुती ग्राहकांसाठी अतिरिक्त तयार झालेली वीज महावितरणला पुरवून त्यातून फायदा मिळविण्याची सध्याची कार्यप्रणाली कायम ठेवण्यात आली आहे. यामुळे ग्राहकांना शून्य वीज बिल मिळविण्याची संधी उपलब्ध होईल.
Also Read:
या जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांच्या खात्यात पैसे जमा २८५२ कोटी पिक विमा मंजूर crop insurance approved
औद्योगिक आणि व्यावसायिक ग्राहकांसाठी क्रॉस-सब्सिडी कपात
महाराष्ट्रातील औद्योगिक ग्राहकांसाठी क्रॉस-सब्सिडी मध्ये मोठी कपात करण्यात आली आहे. एचडी श्रेणीतील ग्राहकांसाठी क्रॉस-सब्सिडी ११३% वरून १०१% पर्यंत, तर एलटी श्रेणीतील ग्राहकांसाठी १०८% वरून १००% पर्यंत घट होणार आहे.
पुढील पाच वर्षांत ही सब्सिडी टप्प्याटप्प्याने आणखी कमी करण्याचे नियोजन आहे. याचा थेट फायदा औद्योगिक क्षेत्राला होऊन, त्यांचे उत्पादन खर्च कमी होतील आणि स्पर्धात्मकता वाढेल.
पर्यटन क्षेत्रासाठी विशेष वर्गीकरण
राज्य सरकारने पर्यटन क्षेत्राला चालना देण्यासाठी गेस्ट हाऊस, निवासी हॉस्टेल आणि औद्योगिक हॉटेल्सचा समावेश “पर्यटन ग्राहक” या नव्या श्रेणीत केला आहे. या वर्गीकरणामुळे पर्यटन क्षेत्रातील व्यवसायांना वीज दरात सवलत मिळणार आहे.
Also Read:
राज्यात मंगळवार, बुधवार आणि गुरुवारी पाऊस: पंजाबराव डख यांचा नवीन अंदाज Rain in the state
वीज कंपन्यांचे नवीन वीज दर
महावितरण
सध्या २०२४ मध्ये महावितरणचा सरासरी वीज दर प्रति युनिट ९.४५ रुपये आहे. पुढील पाच वर्षांत हे दर टप्प्याटप्प्याने कमी होऊन अनुक्रमे ८.४६, ८.३८, ८.३०, ८.२२ आणि ८.१७ रुपये होतील.
महावितरणने ४८,०६६ कोटी रुपयांच्या महसूल तुटीचा प्रस्ताव मांडला होता, परंतु आयोगाने फक्त ४४,४८० कोटी रुपये मंजूर केले आहेत.
अदानी वीज कंपनी
अदानी वीज कंपनीचा सध्याचा सरासरी वीज दर प्रति युनिट १०.०६ रुपये आहे. नव्या दरांनुसार, हा दर पुढील पाच वर्षांत कमी होऊन ७.७९, ७.०८, ७.५ आणि अंतिम वर्षी ७.५१ रुपये होईल.
अदानी कंपनीने ९६,७९३ कोटी रुपयांच्या खर्चाचा प्रस्ताव सादर केला होता, परंतु नियामक आयोगाने त्यापैकी ८३,९५८ कोटी रुपयांच्या खर्चालाच मंजुरी दिली.
टाटा वीज कंपनी
टाटा वीज कंपनीच्या ग्राहकांना सर्वाधिक सवलत मिळणार आहे. सध्याच्या वीज दरांमध्ये तब्बल १८% घट होऊन प्रति युनिट ७.५६ रुपये दर होईल. पुढील पाच वर्षांत हा दर आणखी कमी होऊन ६.६३ रुपयांपर्यंत येईल.
टाटा कंपनीने ४,९६० कोटी रुपयांच्या दरवाढीचा प्रस्ताव दिला होता, त्यापैकी आयोगाने ४,५९१ कोटी रुपयांचाच खर्च मंजूर केला.
बेस्ट
बेस्ट कंपनीच्या ग्राहकांनाही ९.२% इतकी सवलत मिळणार आहे. बेस्ट कंपनीने ४,३९४ कोटी रुपयांचा प्रस्ताव सादर केला होता, मात्र आयोगाने त्यात सुधारणा करून ४,४७४ कोटी रुपयांच्या खर्चाला मंजुरी दिली.
महाराष्ट्रातील वीज दरांमध्ये होणारे हे बदल ग्राहकांसाठी अत्यंत फायदेशीर ठरणार आहेत. विशेषतः स्मार्ट मीटर आणि टाईम ऑफ डे दरांमुळे, ग्राहकांना त्यांच्या वीज वापराचे नियोजन करून बिलात मोठी बचत करण्याची संधी मिळेल.
सौर ऊर्जा प्रकल्पांना मिळणाऱ्या प्रोत्साहनामुळे नवीकरणीय ऊर्जेचा वापर वाढेल आणि दीर्घकालीन दृष्टीने वीज दर आणखी कमी होतील. पुढील पाच वर्षांत वीज दरांमध्ये अधिक घट होण्याची शक्यता आहे, कारण सौर ऊर्जा आणि इतर स्वस्त पर्यायी ऊर्जा स्रोतांचा वापर वाढत जाणार आहे.
विविध वीज कंपन्यांमधील स्पर्धेमुळे सेवांचा दर्जा सुधारेल आणि ग्राहकांना अधिक पारदर्शक आणि विश्वासार्ह वीज पुरवठा मिळण्यास मदत होईल. आगामी काळात वीज क्षेत्रातील हे बदल महाराष्ट्राच्या औद्योगिक आणि आर्थिक विकासाला चालना देणारे ठरतील.