HSRP number महाराष्ट्र राज्यात वाहन सुरक्षेच्या दृष्टीने एक महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलण्यात आले आहे. वाहनांच्या नंबर प्लेटमध्ये होणारी छेडछाड आणि बनावटगिरी रोखण्यासाठी, तसेच राष्ट्रीय सुरक्षेच्या दृष्टिकोनातून ‘हाय सिक्युरिटी रजिस्ट्रेशन प्लेट’ (HSRP) सर्व वाहनांसाठी अनिवार्य करण्यात आली आहे. या निर्णयामुळे वाहन सुरक्षेच्या क्षेत्रात एक नवे पर्व सुरू झाले आहे.
HSRP नंबर प्लेट म्हणजे काय?
HSRP म्हणजे हाय सिक्युरिटी रजिस्ट्रेशन प्लेट हे अत्याधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून बनवलेले वाहन नोंदणी फलक आहेत. या प्लेटमध्ये अनेक सुरक्षा वैशिष्ट्ये समाविष्ट आहेत जी सामान्य नंबर प्लेटमध्ये नसतात. HSRP प्लेट सात स्तरांच्या सुरक्षा वैशिष्ट्यांनी सुसज्ज असते, ज्यामध्ये होलोग्राम, अल्फान्युमेरिक लेझर नंबर आणि रिफ्लेक्टिव फिल्म यांचा समावेश होतो. या सर्व वैशिष्ट्यांमुळे नंबर प्लेटची नक्कल करणे किंवा त्यात फेरफार करणे अत्यंत कठीण होते.
HSRP नंबर प्लेट अनिवार्य करण्यामागील उद्देश
१. गुन्हेगारी कृत्यांना आळा घालणे
वाहन चोरी, बनावट नंबर प्लेट वापरून केलेले गुन्हे आणि इतर अवैध कृत्यांना आळा घालण्यासाठी HSRP नंबर प्लेट महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावतात. या प्लेटचे सुरक्षा वैशिष्ट्ये असे डिझाइन केलेले आहेत की त्यांची नक्कल करणे अत्यंत कठीण आहे. यामुळे, गुन्हेगारांना वाहनांच्या नंबर प्लेटमध्ये फेरफार करणे अवघड होते, जे अंतिमतः गुन्हेगारी कृत्यांमध्ये घट होण्यास मदत करते.
२. वाहनांची ओळख सुलभ करणे
सार्वजनिक सुरक्षा आणि कायदा आणि सुव्यवस्था राखण्यासाठी वाहनांची योग्य ओळख आवश्यक आहे. HSRP नंबर प्लेट वाहनांची ओळख सुलभ करतात आणि पोलिस आणि इतर सुरक्षा यंत्रणांना वाहनांचा मागोवा घेण्यास मदत करतात. अत्याधुनिक तंत्रज्ञानामुळे, या प्लेट इलेक्ट्रॉनिक साधनांद्वारे स्कॅन केल्या जाऊ शकतात, ज्यामुळे वाहनांचे निरीक्षण अधिक कार्यक्षम होते.
३. राष्ट्रीय सुरक्षेचे संरक्षण
राष्ट्रीय सुरक्षेसाठी वाहनांचे योग्य निरीक्षण आणि नियंत्रण ठेवणे महत्त्वाचे आहे. HSRP नंबर प्लेट सुरक्षा यंत्रणांना वाहनांचा मागोवा घेण्यास आणि संशयास्पद वाहनांचे निरीक्षण करण्यास मदत करतात. या प्रकारे, HSRP राष्ट्रीय सुरक्षेचे संरक्षण करण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते.
सर्वोच्च न्यायालयाचे निर्देश
भारताच्या सर्वोच्च न्यायालयाने देशातील सर्व वाहनांना HSRP नंबर प्लेट बसवण्याचे निर्देश दिले आहेत. या निर्देशानुसार, १ एप्रिल २०१९ पूर्वीच्या जुन्या वाहनांना HSRP नंबर प्लेट बसवणे अनिवार्य आहे. तसेच, १ एप्रिल २०१९ नंतर उत्पादित होणाऱ्या सर्व नवीन वाहनांना उत्पादन केंद्रातूनच HSRP नंबर प्लेट बसवून विकणे बंधनकारक आहे.
महाराष्ट्र शासनाचा निर्णय
महाराष्ट्र शासनाने सर्वोच्च न्यायालयाच्या निर्देशांचे पालन करत नागरिकांच्या सुरक्षेसाठी १ एप्रिल २०१९ पूर्वी उत्पादित झालेल्या जुन्या वाहनांना HSRP नंबर प्लेट बसवण्याचा निर्णय घेतला आहे. या निर्णयाचे पालन करण्यासाठी, महाराष्ट्र शासनाने राज्यातील सर्व प्रादेशिक परिवहन कार्यालयांमार्फत HSRP नंबर प्लेट बसवण्याची प्रक्रिया सुरू केली आहे.
मुंबई (मध्य) कार्यालयातील वाहनधारकांसाठी सूचना
नागरिकांच्या सुरक्षिततेच्या दृष्टीकोनातून वाहनांना HSRP बसविण्याचे महत्त्व लक्षात घेऊन महाराष्ट्र शासनाने १ एप्रिल २०१९ पूर्वी उत्पादित झालेल्या जुन्या नोंदणीकृत वाहनांना ही नंबर प्लेट बसविण्याचा निर्णय घेतला आहे. याअनुसार, प्रादेशिक परिवहन कार्यालय, मुंबई (मध्य) कार्यालयाच्या कार्यक्षेत्रातील सर्व वाहन धारकांना त्यांच्या वाहनांना HSRP नंबर प्लेट बसविण्याचे आवाहन प्रादेशिक परिवहन अधिकारी यांनी केले आहे.
HSRP नंबर प्लेटचे दर
महाराष्ट्र राज्यात HSRP नंबर प्लेटचे दर पारदर्शक प्रक्रियेद्वारे निश्चित करण्यात आले आहेत. १ एप्रिल २०१९ पूर्वी नोंदणी झालेल्या जुन्या वाहनांसाठी महाराष्ट्रातील HSRP बसवण्याचा खर्च इतर राज्यांच्या सरासरी खर्चापेक्षा कमी आहे:
- दुचाकी वाहनांसाठी: इतर राज्यांमध्ये सरासरी खर्च ४२० ते ४८० रुपये असताना, महाराष्ट्रात तो फक्त ४५० रुपये आहे.
- चारचाकी वाहनांसाठी: इतर राज्यांमध्ये सरासरी खर्च ६९० ते ८०० रुपये असताना, महाराष्ट्रात तो फक्त ७४५ रुपये आहे.
- जड मोटार वाहनांसाठी: इतर राज्यांमध्ये सरासरी खर्च ८०० रुपयांपर्यंत असताना, महाराष्ट्रात तो फक्त ७४५ रुपये आहे.
HSRP नंबर प्लेट बुकिंग प्रक्रिया
महाराष्ट्रात HSRP नंबर प्लेट बसवण्यासाठी ऑनलाइन बुकिंग प्रक्रिया सुरू करण्यात आली आहे. वाहन मालकांनी खालील प्रक्रिया अनुसरण करावी:
१. ऑनलाइन बुकिंग: https://hsrpmhzone2.in या पोर्टलवर जाऊन HSRP नंबर प्लेटची बुकिंग करा. २. अपॉइंटमेंट: आपल्या सोयीनुसार अपॉइंटमेंट घ्या. ३. नंबर प्लेट बसवणे: निर्धारित तारखेला आणि वेळेला वाहन घेऊन जा आणि HSRP नंबर प्लेट बसवून घ्या.
केवळ स्थानिक वाहनांना नव्हे, तर महाराष्ट्रात चालवल्या जाणाऱ्या सर्व वाहनांना HSRP नंबर प्लेट बसवणे आवश्यक आहे. इतर आरटीओ मध्ये नोंदणी असलेली वाहने देखील या कार्यक्षेत्रात चालवली जात असल्यास, त्यांना HSRP नंबर प्लेट बसवणे अनिवार्य आहे.
HSRP नंबर प्लेट न बसवल्यास परिणाम
HSRP नंबर प्लेट न बसवल्यास अनेक गंभीर परिणाम होऊ शकतात:
१. वाहन मालकी हस्तांतरण थांबवणे: HSRP नंबर प्लेट न बसवल्यास, वाहन मालकी हस्तांतरण, पत्ता बदल, विमा अद्ययावत करणे यांसारखी महत्त्वपूर्ण कामे थांबवली जातील. २. दंडात्मक कारवाई: अवैध किंवा बनावट HSRP नंबर प्लेट वापरणाऱ्या वाहन मालकांवर दंडात्मक कारवाई केली जाईल. ३. कायदेशीर कारवाई: कायद्याचे उल्लंघन केल्यास, वाहन मालकांवर कायदेशीर कारवाई केली जाऊ शकते.
HSRP नंबर प्लेटचे फायदे
HSRP नंबर प्लेट बसवल्यामुळे अनेक फायदे होतात:
१. चोरी प्रतिबंध: HSRP नंबर प्लेट वाहन चोरी प्रतिबंधित करण्यास मदत करते. २. योग्य ओळख: वाहनांची योग्य ओळख राखली जाते, ज्यामुळे कायदा आणि सुव्यवस्था राखण्यास मदत होते. ३. विश्वासार्हता: HSRP नंबर प्लेट वाहनांची विश्वासार्हता वाढवते. ४. सुरक्षा: राष्ट्रीय सुरक्षेदृष्ट्या, HSRP नंबर प्लेट महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. ५. विमा दावे: वाहन दुर्घटनेच्या वेळी, HSRP नंबर प्लेट वाहनांची ओळख पटवण्यास मदत करते, ज्यामुळे विमा दावे सुलभ होतात.
समस्यांचे निराकरण
HSRP नंबर प्लेट बसवण्याबाबत काही समस्या आल्यास, वाहन मालकांनी खालील पद्धतींचा अवलंब करावा:
१. सेवापुरवठादारांचे पोर्टल: HSRP नंबर प्लेट पुरवठादारांच्या पोर्टलवर संपर्क साधा. २. प्रादेशिक परिवहन कार्यालय: प्रादेशिक परिवहन कार्यालयात संपर्क साधा. ३. तक्रार नोंदवणे: HSRP नंबर प्लेट बसवण्याबाबत काही समस्या आल्यास, तक्रार नोंदवा.
सर्वोच्च न्यायालयाने दिलेल्या निर्णयानुसार आणि महाराष्ट्र शासनाने घेतलेल्या निर्णयानुसार, १ एप्रिल २०१९ पूर्वी उत्पादित झालेल्या जुन्या वाहनांना HSRP नंबर प्लेट बसवणे अनिवार्य करण्यात आले आहे. या निर्णयाचे पालन करून, वाहन मालकांनी त्यांच्या वाहनांसाठी HSRP नंबर प्लेट त्वरित बसवावी. यामुळे, वाहनांची सुरक्षा आणि राष्ट्रीय सुरक्षा सुनिश्चित होईल.
HSRP नंबर प्लेट बसवणे केवळ कायद्याचे पालन करण्यापुरते मर्यादित नाही, तर हे आपले वाहन सुरक्षित ठेवण्याचे आणि राष्ट्रीय सुरक्षेला योगदान देण्याचे एक महत्त्वपूर्ण पाऊल आहे. म्हणूनच, सर्व वाहन मालकांनी नियमांचे पालन करावे आणि त्यांच्या वाहनांसाठी HSRP नंबर प्लेट त्वरित बसवावी.
